Pewnie słyszałeś, że stres wcale nie jest tak jednoznacznie negatywnym zjawiskiem, jak się powszechnie uważa. Jest w tym sporo racji. Stres nie ma jednej twarzy i wielu przypadkach może być nie tylko użyteczny, ale nawet może uratować nam życie.
Koncepcją, która w jasny sposób uzmysławia kiedy stres staje się dla nas problemem jest tzw. ogólny syndrom adaptacyjny (GAS – General Adaptation Syndrome). Jej autorem jest sam Hans Selye, uważany powszechnie za prekursora badań nad stresem.
Ogólny syndrom adaptacyjny – to po prostu zespół mechanizmów o charakterze fizjologicznym, które uaktywniane są w przypadku zetknięcia się jednostki z poważnymi stresorami. Celem GAS jest mobilizacja organizmu i zwiększenie jego szans na utrzymanie lub odzyskanie własnej integralności i dobrostanu. Słowem zachowanie organizmu w równowadze.
Selye w ramach GAS wyróżnił 3 zasadnicze, następujące po sobie fazy: reakcję alarmową, stadium odporności i stadium wyczerpania.
Reakcja alarmowa to początek działania całego mechanizmu określanego jako ogólny syndrom adaptacyjny. W czasie tej fazy, zaczynającej się w chwili zadziałania negatywnego bodźca, w naszym organizmie dochodzi do błyskawicznego wzrostu gotowości bojowej. Natychmiastowo wzrasta stężenie hormonów związanych ze stresem. Ponadto aktywowane są zróżnicowane procesy biochemiczne, mające pozwolić nam na poradzenie sobie z ponadprzeciętnymi wymaganiami środowiska.
Stadium odporności, czyli drugi etap GAS, obejmuje przystosowanie się organizmu do nowej sytuacji i wzbudzonej reakcji obronnej. Stadium to jest spokojniejsze i mniej nieprzyjemne dla jednostki niż poprzedzająca je reakcja alarmowa. Niemniej nadmiernie przedłużające się pozostawanie w tym stanie może powodować negatywne dla zdrowia zmiany. Spowodowane jest to ogromem pracy, jaki organizm musi wykonać na wielu polach, aby „opanować sytuację” spowodowaną stresorem.
Jeśli nie jesteśmy wystawieni na długotrwałą konfrontację ze źródłem zagrożenia, wtedy nasz organizm powinien poradzić sobie z emocjonalnym napięciem i jego dobrostan pozostaje nienaruszony. Jeśli zaś ekspozycja na silny stresor przedłuża się, może dojść do przełamania odporności. W takiej sytuacji przechodzimy do trzeciej fazy GAS, którą jest wyczerpanie.
Stadium wyczerpania to bez wątpienia moment, gdy należy uznać, iż stres stał się problemem. Ten ostatni etap GAS charakteryzuje załamanie mechanizmów obronnych, wyczerpanie organizmu (odczuwane na poziomie psychicznym i czysto fizycznym) oraz osłabienie, a nawet zatrzymaniem procesów fizjologicznych.
Do wyczerpania organizmu może dojść w dwóch przypadkach. Po pierwsze gdy zbyt długo znajdujemy się w stanie stresu. Po drugie gdy siła działającego na nas stresora (lub zespołu stresorów) przekracza naszą odporność.
Znajomość koncepcji ogólnego syndromu adaptacyjnego jest pomocna w określeniu, w którym ze stadiów stresu się znajdujemy (bądź znajdują się nasi pracownicy/ podwładni). Taka szybka diagnoza pozwala na podjęcie odpowiednich działań mających na celu ochronę zdrowia przed obciążeniem przekraczającym nasze możliwości.
Jeśli chcesz rozwinąć swoje kompetencje w zakresie zarządzania stresem, podnieść swoją odporność psychiczną bądź budować pełniejsze, szczęśliwsze życie – zapoznaj się z usługą indywidualny trening biznesowy. Więcej informacji na ten temat znajdziesz klikając w poniższy przycisk. Nie zwlekaj daj sobie pomóc!
ZOBACZ RÓWNIEŻ:
3 kategorie sytuacji potencjalnie stresujących
Stres – niewidzialny wróg Twojej firmy
PODOBAJĄ CI SIĘ TREŚCI NA BLOGU?
Dołącz do subskrybentów newslettera, aby otrzymywać ciekawe treści, które pomogą Ci zatroszczyć się o bezpieczeństwo Twoje i Twojej organizacji.
KLIKNIJ W PONIŻSZY PRZYCISK!