Przyczyny kryzysów i upadłości firm

Poznanie czynników prowadzących do problemów i upadku firm od dawna stanowi cel wielu praktyków i teoretyków zarządzania. Samo tłumaczenie sukcesu bądź klęski przez pryzmat gospodarczej koniunktury, a tym bardziej szczęścia – jest nieprzydatne, a nawet szkodliwe. W dzisiejszym wpisie prześledzimy czynniki i przyczyny, których wpływ na wystąpienie kryzysów i klęsk przedsiębiorstw jest niepodważalny. Poznanie tych „determinant niepowodzenia” to cenna lekcja wskazująca na co szczególnie być wyczulonym prowadząc swój biznes.    

Przyczyny kryzysów i upadków firm można pogrupować następująco:

  • Przyczyny zewnętrzne (zwykle pozostają poza kontrolą przedsiębiorcy)
    • Czynniki i przyczyny z otoczenia bliższego
    • Czynniki i przyczyny z otoczenia dalszego
  • Przyczyny wewnętrzne (na nie przedsiębiorca ma bardzo duży wpływ)

Analizując poniższe czynnik warto pamiętać, że nie wszystkie są równie szkodliwe, choć każdy dysponuje potencjałem destrukcji przedsiębiorstwa. Szczególnie destrukcyjne są zaś ich sploty (tzn. sytuacje gdzie dwa lub więcej z poniższych czynników występuje wspólnie).

Czynniki i przyczyny zewnętrzne

Otoczenie bliższe (tzw. otoczenie konkurencyjne)

Silna konkurencja

Zachowania dostawców, konkurentów

Bariery popytowe – poziom dochodów ludności

Mały potencjał rozwojowy sektora

Duża siła dostawców

Niskie koszty wejścia i znaczne koszty wyjścia z sektora

Otoczenie dalsze (tzw. makrootoczenie)

Polityka fiskalna – wysokie obciążenia fiskalne

Wysokie koszty środowiskowe

Niedorozwój infrastruktury biznesowej

Prawo działalności gospodarczej, często zmieniające się przepisy (duże ryzyko prawne)

Niekorzystny dla przedsiębiorczości klimat społeczny

Sytuacja ekonomiczna kraju

Inflacja i polityka pieniężna – wysokie stopy procentow

Zmiana sytuacji gospodarczej za granicą

Załamanie popytu

Polityka gospodarcza – deregulacja branż

Model konsumpcji i oszczędzania

Oczekiwania inwestorów

Zmiany technologiczne

Chronicznie niewydolne branże

Konkurencja międzynarodowa

Polityka banków

Prywatyzacja

Katastrofy naturalne

Czynniki i przyczyny wewnętrzne

Słaby ład korporacyjny (corporate governance)

Słabe zarządzanie – brak wizji i strategii działania

Słabe zarządzanie kapitałem obrotowym

Nieodpowiednia kontrola finansowa

Wysokie koszty – wysoka kapitałochłonność

Wysokie, nadmierne zadłużenie

Przeinwestowanie (wielkie, nietrafione przedsięwzięcia)

Niedobór kapitału

Niedostateczne działania marketingowe

Skala działalności przekraczająca możliwości

Niewystarczająca wiedza i praktyka prawna

Niewystarczająca wiedza ekonomiczna

Celowe działanie na szkodę firmy

Maksymalizacja zysków (wartości)
w krótkim okresie

Błędy popełniane przez kierownictwo firmy

Koncentracja podaży (jeden kontrahent)

Przejęcie/fuzje

Polityka finansowa

Inercja i bałagan organizacyjny

Niska konkurencyjność produktów

Trudności w ściąganiu należności

Zbyt duże zaufanie do firm konsultingowych

Presja akcjonariuszy do zwiększania zysków za wszelką cenę

Niewłaściwe zarządzanie wiedzą
i informacjami

Nieprzestrzeganie (brak) procedur kontroli

Wielkość firmy

Młodość firmy

Działalność w branży schyłkowej

Niedostatek wykwalifikowanych pracowników

Niski poziom wiedzy

Przypadek, brak szczęścia

Podsumowanie

Warto mieść świadomość, że zdecydowanie najczęstszą przyczyną złej sytuacji przedsiębiorstwa są błędy w zarządzaniu (w wysoko rozwiniętych gospodarkach stanowią około 90% przypadków). Informacja ta jest o tyle optymistyczna, że zarządzania można się nauczyć: niwelując jednocześnie ilość popełnianych błędów i zwiększając tym samym szanse na sukces swojej firmy.

Pociesza też to, że w dzisiejszych czasach dostęp do wartościowej wiedzy z zakresu zarządzania oraz różnorodność jej form (studia, bogata literatura naukowa i popularna, szkolenia, kursy e-learningowe, podcasty, blogi itd.), a także dostęp do szerokiego grona zewnętrznych specjalistów sprawiają, że poprawa sytuacji jest w zasięgu ręki niemal każdej firmy.


Osoby zainteresowane bardziej szczegółowym omówieniem czynników oraz przyczyn kryzysów i upadłości przedsiębiorstw (szczególnie w zakresie działalności MŚP) odsyłam do ekspertyzy pt. Usługi doradcze oraz instrumenty wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw w ramach Polityki II szansy.

PODOBAJĄ CI SIĘ TREŚCI NA BLOGU?

Dołącz do subskrybentów newslettera, aby otrzymywać ciekawe treści, które pomogą Ci zatroszczyć się o bezpieczeństwo Twoje i Twojej organizacji.

KLIKNIJ W PONIŻSZY PRZYCISK!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

17 + 12 =

error: Content is protected !!