Świat biznesu nie jest takim na jaki wygląda na pierwszy rzut oka. Firmy próbujące zrealizować kolejny ambitny cel postawiony przez zarząd, czy przyciągnąć nowego klienta, to tylko część sceny i toczącej się na niej akcji. Zabiegani, zdeterminowani oraz często przemęczeni pracownicy wykonujący nowy plan czy kolejne żmudne zadanie, bądź walczący o długo wyczekiwaną podwyżkę, to także nie dopełnia obrazu rzeczywistości.
Aktywność na współczesnym szeroko pojętym rynku do łatwych nie należy i nietrudno to zauważyć: niezależnie czy zarządza się firmą, czy tylko w którejś z firm się pracuje. Jednak prawdziwe zagrożenia, problemy i wyzwania ukryte są gdzieś pod powierzchnią, przejawiają się między kolejnymi scenami. Zaś niebezpieczeństwa najbardziej subtelne ukrywają się między kwestiami poszczególnych aktorów, czy wręcz wtopione są w ich cień. Czyni je to niemal niewidocznymi – a przez to jeszcze groźniejszymi.
Możemy więc pokusić się o stwierdzenie, że świat biznesu oprócz swojej normalnej, jasnej (choć nie zawsze i nie do końca jasnej) strony, ma także stronę ciemną, dużo mroczniejszą i obfitująca w znacznie poważniejsze problemy i wyzwania.
Wiele z pośród zagrożeń trudno zauważyć (zidentyfikować), jednak części nie dostrzegamy z powodu braku świadomości problemu, a niektórych po prostu widzieć nie chcemy…
W takiej sytuacji dobrze zadbać o szerszy obraz. Obraz wzbogacony o fakty, liczby i doświadczenia zebrane przez innych. I choć z pewnością nie ujawni to pełni ciemnej strony biznesu, pozwoli nam bardziej świadomie realizować swoje cele, rozwijać firmę, czy kształtować swoją zawodową karierę.
Mroczna strona biznesu – czyli panorama zagrożeń
Uchylmy więc rąbka tajemnicy i naszkicujmy zarys panoramy biznesowych zagrożeń. Dla ułatwienia odbioru tego artykułu, niebezpieczeństwa będziemy oglądać z dwóch podstawowych perspektyw: z perspektywy firmy (organizacji) i z perspektywy osoby funkcjonującej świecie biznesu. Musimy mieć jednak świadomość, że perspektywy te często się przenikają, a ryzyko z nimi związane łączy i na siebie oddziałuje.
Perspektywa organizacji – co zagraża Twojej firmie
Współczesna firma musi radzić sobie nie tylko z niezwykle złożoną i dynamiczną rzeczywistością ekonomiczną, ale także z wewnętrznymi i zewnętrznymi zagrożeniami.
Klęski żywiołowe
Bodaj najbardziej spektakularnym a przez to i trudnym do przeoczenia zagrożeniem (przynajmniej tak mogłoby się wydawać) są klęski żywiołowe. „Powódź stulecia” czy „zima stulecia” – jak sama nazwa wskazuje – nie zdarzają się bardzo często. Niemniej, zdarzają się klęski mniejszych rozmiarów, zaś powodowane przez nie straty są niejednokrotnie olbrzymie. Dobrym przykładem jak niespodziewane i niszczycielskie mogą być żywioły pokazały ogromne pożary w Grecji i Szwecji, mające miejsce w lecie 2018 roku.
Warto wiedzieć, że klęski żywiołowe obok ekstremalnych zdarzeń pogodowych oraz niepowodzenie w łagodzeniu bądź adaptacji do zmian klimatycznych w słynnym raporcie Global Risks Report publikowanym przez World Economic Forum, co roku znajdują się na wysokich miejscach miejscach pod względem tego jak silne wpływają na na rzeczywistość (w tym na biznes).
Cyberataki i cyberprzestępczość
Jeśli istnieje zbrodnia doskonała, to najpewniej popełniona została z wykorzystaniem komputera i sieci. Cyberprzestępczość to dziś lepszy interes niż handel narkotykami, a co ważniejsze – trudniej za takie działania zostać pociągniętym do odpowiedzialności. Nic więc dziwnego, że zorganizowane grupy przestępcze coraz mocniej inwestują w tego typu działalność.
Komputery i sieci, to niełatwe do ogarnięcia pole zagrożeń, które generuje coraz to wymyślniejsze formy niebezpieczeństw. Co gorsza, narażone na nie są nie tylko wielkie przedsiębiorstwa, ale także mały biznes. W tym również ten, w którym główne procesy biznesowe nie mają specjalnego związku z Internetem, czy nawet nie obejmują jakichś szczególnie wartościowych informacjach (np. warsztat samochodowy).
Według wyliczeń FBI, koszty związane z cyberprzestępczością w samym USA tylko w 2022 roku wyniosły 6,9 miliarda dolarów.
Z kolei prognoza na rok 2025 szacuje straty dla globalnej gospodarki spowodowane przez cyberprzestępczość na 10,5 bln dol. To oznacza wzrost o 15% w skali roku w latach 2021-2025. Koszty generowane przez cyberprzestępczość dla światowej gospodarki w 2021 zostały oszacowane na 6 bilionów dolarów amerykańskich, czyli 190 tysięcy dolarów amerykańskich na sekundę (sic!) (wg obliczeń Cybersecurity Ventures).
Cyberprzestępczość od kilku lat pojawia się również wysoko w zasadzie w większości badań sondujących obawy menadżerów wysokiego (m.in. w KPMG CEO Outlook).
Utrata cennych INFORMACJI i naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa
Przyczyną utraty cennych danych może być zarówno zewnętrzna działalność (zazwyczaj wroga), ale też nieświadome bądź intencjonalne działania członków organizacji. Dane, niezależnie czy są to mało przydatne zdjęcia, czy też pliki cennych informacji stanowiących o przewadze firmy, są jednakowo kruche, a przez to wymagają starannej, przemyślanej ochrony.
W 2008 roku ponad 1/5 polskich firm doświadczyła kradzieży cennych danych (Deloitte, Nadużycia – niewidzialny wróg przedsiębiorstw 2008. Raport z badania nadużyć gospodarczych w polskich firmach).
Rosnąca z roku na rok digitalizacja, za którą niestety nie nadąża wzrost świadomości odnośnie tego jak właściwie chronić cenne informacje i tajemnicę przedsiębiorstwa, tylko zwiększa skalę problemu.
Wycieki danych osobowych i konsekwencje niezgodności z RODO
Kwestie związane z RODO w Polsce wciąż wzbudza spore emocje, choć nie są one już tak silne jak wówczas gdy ogólne rozporządzenie o ochronie danych wchodziło w życie w 2018 roku. Trzeba mieć świadomość, że temat ochrony danych osobowych to jeden z kluczowych obszarów zarządzania bezpieczeństwem współczesnego przedsiębiorstwa. Wycieki, czy inne naruszenia danych osobowych pracowników, klientów bądź kontrahentów mogą prowadzić nie tylko do wielkich kar finansowych, ale także mogą skutkować administracyjnym zakazem przetwarzania, co dla wielu firm równa się wyrokowi śmierci. Niemniejsze ryzyko wiąże się ze stratami wizerunkowymi, które w zasadzie zawsze towarzyszą informacji czy to o naruszeniu ochrony danych, czy o stwierdzeniu przez organ nadzorczy (PUODO) jakichś nieprawidłowości w zakresie przetwarzania danych.
Szpiegostwo gospodarcze
O ile wywiad konkurencyjny (korporacyjny) to działalność legalna, bazująca na gromadzeniu informacji ze źródeł ogólnodostępnych, o tyle szpiegostwo gospodarcze to działalność utajniona, nieetyczna i w zasadzie nielegalna. Jej celem jest zdobycie informacji, które pozwolą zyskać przewagę nad konkurencją bez względu na środki jakie będzie trzeba do tego wykorzystać.
Z badań firmy Symantec z 2010 roku wynika, że co najmniej 1/3 polskich firm przynajmniej raz padała ofiarą szpiegostwa gospodarczego.
Jednym z najsłynniejszych, choć nadal nienależycie chronionych obszarów wycieku informacji są firmowe śmieci:
Jedynie 52% badanych firm deklarowało niszczenie w niszczarkach dokumentacji zawierającej istotne z punktu widzenia firmy informacje. W czasie 10 dniowego badania znaleziono 992 worki a 76% z nich zawierało cenne firmowe informacje – jedynie 55% z nich było właściwie zniszczonych. Zaś 294 worki zawierało dokumenty wyrzucone w całości (Fellowes Polska, Bezpieczeństwo danych a zawartość śmietników, 2010)
Ataki socjotechniczne
Socjotechnicy stanowili, stanowią i pewnie zawsze będą stanowić zagrożenia dla organizacji. Ich instrumentarium opiera się na praktycznym wykorzystaniu słabości ludzkiej natury do swoich niecnych celów. Zaś użyte techniki prowadzą często to niemałych strat finansowych. Częściej jednak ich łupem padają wartościowe informacje, a sam atak służy do realizacji większego przedsięwzięcia, godzącego w interes przedsiębiorstwa.
Według IT Security Risks Survey w 2017 roku na świecie ataki socjotechniczne stanowiły około 7% wszystkich cyberataków. W 2023 roku ataki socjotechniczne nadal nie wychodzą z mody i wszystko wskazuje, że ten rodzaj zagrożenia ma zdecydowanie ponadczasowy charakter.
Przekupstwo i korupcja
Zjawisko korupcji zagraża przedsiębiorstwu na trzy zasadnicze sposoby:
- Przekupiony pracownik działa na szkodę firmy (przymyka na coś oko, wynosi informacje, wpuszcza nieuprawnione osoby, itp.);
- Zjawisko korupcji wiąże się ze złamaniem prawa, za co wcześniej czy później przyjdzie organizacji zapłacić;
- Korupcja (podobnie zresztą jak inne formy finansowych nadużyć) niszczy reputację organizacji i to zarówno u klientów jak i pracowników.
O tym jak dużym problemem w Polsce pozostaje korupcja świadczą najdobitniej słabe wyniki naszego kraju w The Corruption Perceptions Index (CPI).
Nierzetelni kontrahenci
Działalność gospodarcza opiera się na zaufaniu. Bez niego wymiana dóbr i usług w ogóle nie byłaby możliwa. Niestety niektóre podmioty nadużywają zaufania swoich kontrahentów. Najmniej przykrymi dla przedsiębiorstwa konsekwencjami prowadzenia interesów z nierzetelnymi kontrahentami jest nieudany projekt bądź utrata małych pieniędzy. Często jednak „mariaże” z nierzetelnymi firmami prowadzą do czasowej utraty płynności finansowej, dużych strat, a nierzadko także do całkowitego braku wypłacalności i upadku przedsiębiorstwa.
Terroryzm
Zagrożenie terroryzmem, mimo że w Polsce nadal mało prawdopodobne, nie może być lekceważone. Atak na infrastrukturę krytyczną bądź inne spektakularne cele przynależące do państwowych i prywatnych przedsiębiorstw jawi się jako całkiem możliwy. Z kolei wpływ takiego ataku na procesy biznesowe firmy, a nawet jej przetrwanie będzie olbrzymi.
Jednak terroryzm pozostaje największym problemem dla organizacji operujących międzynarodowo, szczególnie w krajach Bliskiego i Środkowego Wschodu, a także na kontynencie Afrykańskim.
Konkretniejsze informacje o zagrożeniu terroryzmem w poszczególnych krajach znajdziesz m.in. tutaj.
Podróbki i fałszerstwa
Według raportu OECD światowy handel podrobionymi towarami w 2019 roku był wart co najmniej 449 mld dolarów (to więcej niż PKB Irlandii!). Kopiowanie znanych marek czy cenionych produktów to świetny biznes, nie ma się więc co dziwić, że proceder ten przybiera na sile.
Podrobione towary to nie tylko wymierne, znaczące straty finansowe, ale także w przypadku wielu produktów duże ryzyko dla klientów (gdy podrabiane są np. lekarstwa czy żywność).
Ten obszar zagrożeń silnie dotyka firmy z branż związanych z szeroko pojętymi multimediami, a główny problem stanowi tutaj tzw. piractwo medialne.
W 2021 roku Policja stwierdziła przeszło 3 tysiące przestępstw związanych z prawami autorskimi.
Stres i wypalenie zawodowe członków organizacji
To że ludzie to najcenniejszy zasób organizacji, wie dziś w zasadzie każdy. Nie każdy jednak zdaje sobie sprawę ze wszystkiego co grozi temu zasobowi w trakcie pracy. Stres, który w pełni zasługuje na miano cichego wroga firmy, zabija produktywność pracowników, prowadząc niejednokrotnie do chorób psychicznych i somatycznych. Nadmierne obciążenie stresem uważa się także za jedną z głównych przyczyn wypalenia zawodowego.
Wybrane statystyki dotyczące stresu i jego kosztów znajdziesz tutaj.
Dysfunkcjonalność stosunków międzyludzkich
Nieprawidłowe funkcjonowanie stosunków międzyludzkich odnosi się do wielu zjawisk niszczących stosunki między członkami organizacji. Konsekwencją tego jest niepełne wykorzystanie potencjału pracowników, duże obciążenie stresem, spadek ich lojalności i zaangażowania, a także wiele innych bezpośrednich i pośrednich zagrożeń.
Do zachowań działających negatywnie na stosunki międzyludzkie w organizacji zaliczamy m.in.: donosicielstwo, kumoterstwo, nepotyzm, kłamstwo, szantaż, faworyzowanie, protekcja, inwigilowanie, plotkowanie, romansowanie, molestowanie seksualne, bullying, mobbing, czy nierozwiązane konflikty.
Agresywne działania konkurencji
Czarny PR, inwigilacja, dezinformacja, sabotaż to tylko niektóre z działań, które wykraczają poza pojęcie zdrowej rynkowej konkurencji. Niestety nie zdarzają się one wyłącznie na kartach powieści kryminalnych. Agresywne działania konkurencji determinowane są wieloma czynnikami, jednak duży wpływ na nie ma branża i region działalności.
Przestępczość gospodarcza
Działalność dobrze zorganizowanych grup przestępczych stanowi nie lada wyzywanie nie tylko dla państwa, ale i dla biznesu. Duża część ich nielegalnych działań bezpośrednio i pośrednio oddziałuje na sytuację przedsiębiorstwa.
Jak pokazują statystki na przestrzeni ostatnich lat zjawisko przestępczości gospodarczej utrzymuje trend rosnący.
Błędy strategiczne i niewłaściwe decyzje
Błędy odnoszące się do strategii są przeważnie najbardziej kosztowne. Kosztują mnóstwo zasobów i energii a cenę tą płaci nie tylko firma jako organizacja, ale w zasadzie wszyscy jej członkowie.
Główne zagrożenia w obrębie błędów strategicznych obejmują braki i wszelkie zniekształcenia informacji (w tym np. dezinformację) oraz zniekształcenia procesów poznawczych i decyzyjnych prowadzących do wyboru określonego celu, czy kierunku działania.
Nielojalność i anomia pracownicza
Kradzież, defraudacja, kradzież czasu pracy, przekupienie pracownika przez podmiot zewnętrzny to przykłady nielojalnych zachowań pracowniczych. Występowanie takich pojedynczych patologii, to znaczący problem dla wielu organizacji. Jednak szczególnie groźna dla przedsiębiorstwa jest sytuacja, gdy zjawisko to się upowszechnia i w organizacji pojawiają się normy sprzyjające tego typu zachowaniom.
58% organizacji-ofiar nielojalnych pracowników nigdy nie otrzymało żadnej rekompensaty za poniesione straty (ACFE, Report to the Nations on Occupational Fraud and Abuse, 2014).
78% badanych polskich przedsiębiorstw w przeciągu 2011 roku doświadczyło zjawiska anomii pracowniczej (Euler Hermes, Pracodawcy RP, Anomia pracownicza w Polsce, 2012).
Zagrożenia w procesu rekrutacji i derekrutacji
Oddzielenie osób, których zatrudnienie rzeczywiście zwiększy szansę firmy na sukces, od pracowników nieużytecznych czy wręcz szkodliwych to niełatwe zadanie. Dodatkowo w procesie tym czai wiele niebezpieczeństw. A wśród nich m.in.: podstawienie przez konkurencję pracownicy, oszuści, osoby manipulujące wrażeniem, czy osoby pragnące w inny sposób wykorzystać zatrudniającą ich firmę.
W ramach badań przeprowadzonych przez IBBC Group w 2015 roku ujawniono, że ponad 80% kandydatów do pracy upiększa swoje CV mniejszym lub większym kłamstwem.
Niepozbawiony zagrożeń jest też proces zwalania pracowników. W jego czasie nie trudno uczynić z dotychczasowego dobrego pracownika, śmiertelnego wroga, szukającego okazji żeby się odegrać za złe potraktowanie.
Połowa byłych pracowników posiada poufne informacje dotyczące ich byłej firm, zaś 40% spośród nich ma zamiar wykorzystać tę wiedzę w nowym miejscu pracy. (Ponemon Institute, 2012)
Oszustwa
Oszustwa to jedna z najbardziej rozpowszechnionych w biznesie patologii. Mogłoby się wydawać, że uwaga ta ma tylko zastosowanie do obcych podmiotów życia gospodarczego, z którymi wchodzimy w krótkie, niezobowiązujące sytuacje (wszakże oszuści po dokonanym „przekręcie” nie odwiedzają regularnie swoich ofiar w celu wymiany plotek i wypicia wspólnie kawy). Niemniej jak pokazują badania przeprowadzone przeze mnie w ramach pracy magisterskiej aż 62% respondentów przyznało, że spotkało się wewnątrz swoich organizacji z różnego rodzaju oszustwami. Także doświadczenia moich klientów wskazują, że oszustwo w biznesie jest znacznie bardziej powszechnym problemem niż mogłoby się wydawać.
Sytuacje kryzysowe i naruszenia ciągłości działania
Tego typu sytuacje powstają zazwyczaj w wyniku bezpośredniego działania zagrożenia (np. zatrzymanie przez CBA jednego z członków zarządu pod zarzutem przekupstwa). Firmowe kryzysy ponadto same niosą wiele zagrożeń dla organizacji. W czasie ich trwania szczególnie narażony jest wizerunek firmy oraz ciągłość jej procesów biznesowych.
Naruszenia firmowego mienia
Włamania i uszkodzenia mienia nie należą do rzadkości i pociągają straty finansowe, materiałowe oraz wizerunkowe. Zabezpieczenie firmy przed ryzykami z tego obszaru wchodzi w zakres domeny pracy wewnętrznej ochrony bądź usług zewnętrznych.
W 2017 roku Policja odnotowała w Polsce 28 tysięcy przypadków niszczenia mienia.
W tej grupie zagrożeń warto uwzględnić też kradzieże i uszkodzenia firmowych samochodów.
W 2022 roku Policja w Polsce stwierdziła 7382 przypadków kradzieży samochodów (w tym firmowych) poprzez włamanie.
Fałszowanie dokumentów
Fałszowanie dokumentów i pieniędzy to jedne z procederów najmocniej tępionych przez prawo. Na bezpieczeństwo firmy wpływ mogą mieć nie tylko podrobione dokumenty zewnętrze (np. fałszywy dowód osobisty osoby wykorzystującej czyjąś tożsamość w celu oszustwa), ale też fałszerstwa dokumentów wewnętrznych (takich jak np. przepustki, pisemne pozwolenia czy polecenia służbowe etc.).
17546 – to liczba stwierdzonych w 2020 roku przez polską Policję przestępstw związanych z podrabianiem dokumentów.
Zgodność (compliance) i nadużycia przedsiębiorstwa
Niebezpieczne dla przedsiębiorstwa są także wszelkie niezgodności z prawem państwa na terenie którego funkcjonuje (w przypadku Polski także prawa UE), a także świadome nadużycia ze strony przedsiębiorstwa. Ten obszar zagrożeń nie tylko obejmuje możliwość zróżnicowanych kar ze strony państwa, ale także różnego akty protestu skierowane przeciwko przedsiębiorstwu przez członków społeczeństwa.
Przykładem spektakularnego naruszenia prawa jest m.in. sprawa manipulacji Volkswagena dotyczącej badań emisji spalin.
Perspektywa osoby – co zagraża Ci we współczesnym świecie biznesu
Drugą część bezpieczeństwa w biznesie, obok bezpieczeństwa firmy, stanowią zagrożenia i sposoby przeciwdziałania im odnoszące się do jednostki. Część z nich jest dość egalitarna (np. stres, czy wypadki drogowe) i dotyczy wszystkich uczestników świata biznesu, na inne zaś w szczególności narażone są konkretne grupy (np. pracownicy produkcji są bardziej narażeni na wypadek przy pracy niż dyrektor zakładu, w którym pracują).
Bezpieczeństwo fizyczne
Lista niebezpieczeństw fizycznych jakie wiążą się z naszą aktywnością zawodową jest długa i zróżnicowana. Rozpocząć możemy ją od wypadków przy pracy i agresji w miejscu pracy, a zakończyć tak niecodziennymi zdarzeniami jak porwanie biznesmena przez grupę przestępczą czy zamach terrorystyczny (wbrew pozorom to całkiem realne scenariusze zagrożeń!). Nie zapominajmy, że to co niecodzienne zawsze przydarzyć może się akurat nam.
Stres
Stres to nie tylko wróg firmy, to równie, a raczej przede wszystkim wróg człowieka (pracownika, menadżera i przedsiębiorcy). Każdy stara sobie jakoś z nim poradzić. Jednym wychodzi to lepiej a innym gorzej. Niestety, próbując opanować stres bardzo często wybieramy sposoby, które działają tylko pozornie bądź wiążą się z niepożądanymi skutkami ubocznymi. Przez to jedynie potęgujemy zniszczenia, jakie stres czyni w naszym ciele i naszej psychice.
To właśnie stres został uznany za największe zagrożenie w miejscu pracy. W 2016 roku wskazało go aż 70% specjalistów od bezpieczeństwa pracy. (Statista, Stress Is Biggest Threat To Workplace Health, 2016)
Wypalenie zawodowe
Wypalenie uznaje się za skutek nadmiernego obciążenia stresem. Nie wnikając w jego przyczyny faktem jest, że zabija ono w nas motywację, ogranicza nasz potencjał, negatywnie wpływa na nasze relacje i stan naszej psychiki.
Według Ogólnopolskiego Badania Satysfakcji z Pracy przeprowadzonego w 2016 wynika, że nawet co 4 Polak może cierpieć na zespół wypalenia zawodowego. Podobne wnioski płyną ze znacznie aktualniejszego studium tego problemu (People at Work 2022: A Global Workforce View).
Trudni ludzie i trudne sytuacje
Kontakty z tzw. trudnymi ludźmi i trudne sytuacje to nie tylko źródło stresu i frustracji, ale często także realna przeszkoda na drodze do realizacji naszych zawodowych celów. Wielokrotnie osoby takie jak m.in. psychopaci, makiawelicy, czy narcyzi utrudniają lub wręcz uniemożliwiają realizację naszych służbowych obowiązków, podkopują nasz autorytet i rujnują nasze plany.
Asymetria informacji
Przekonanie, w myśl którego wszyscy uczestnicy rynku mają podobne szanse na podjęcie optymalnych dla siebie decyzji, gdyż dysponują jednakowym zestawem informacji, to tylko idealistyczny postulat. W rzeczywistości we wszystkich płaszczyznach biznesowej aktywności podmiotów (na rynku i w firmach) oraz na różnych poziomach ich działalności dostęp do informacji jest zróżnicowany. Podmioty świadome tego faktu (organizacje i osoby) podejmują częstokroć kosztowne działania mające dostarczyć im wiedzę dającą przewagę, a także zabezpieczyć informacje mogące dać taką przewagę konkurentom.
Niebezpieczeństwa w podróży
Barwna i znana metafora mówi, że życie to podróż. Niezależnie czy się z nią zgadzamy, z pewnością podróżowanie to istotna część biznesu. Wyjazdy służbowe, trasy pokonywane do i od klientów oraz kontrahentów, transport zasobów i produktów, wyjazdy na konferencje – to tylko niektóre twarze biznesowego podróżowania. W ich czasie czai się na nas sporo niebezpieczeństw. A największym, ze względu na jego prawdopodobieństwo oraz skalę ofiar, są wypadki samochodowe.
W 2022 roku w Polsce doszło do 21 324 wypadków, w których 24 703 osób zostało rannych, a życie straciło 1883 osób.
W czasie podróży czyha na nas wiele innych zagrożeń. Wymienić możemy dla przykładu choćby utratę danych w wyniku korzystania z niezabezpieczonych sieci i urządzeń, kradzieże, a nawet atak dzikiego zwierzęcia lub uzbrojonego napastnika.
Niebezpieczeństwa procesu negocjacyjnego
Negocjacje to nieodzowna część biznesu, niezależnie od branży, a nawet stanowiska na jakim pracujemy. Niestety wielu negocjatorów zrobi wszystko aby zrealizować swoje interesy, ignorując przy tym Twoje oczekiwania i potrzeby. Manipulacje, kłamstwo czy różnego rodzaju elementy wojny psychologicznej tworzą szeroki wachlarz narzędzi, którymi wiele osób posługuje się bez skrupułów.
Zagrożenia w sieci dla użytkowników komputerów i urządzeń mobilnych
Cyberbezpieczeństwo to nie tylko problem firm. Nasze urządzenia osobiste zawierające prywatne notatki, materiały zawodowe i inne cenne dane są narażone na ryzyko nie mniej niż komputery i sieci firmowe. W sieci można spotkać się także z innymi niebezpieczeństwami, dotyczą one transakcji bankowych, zakupów w Internecie, a nawet korzystania z aplikacji mobilnych i portalów społecznościowych.
Manipulacje, kłamstwA i oszustwa
Powyższa triada stanowi zwykłe instrumentarium osób pozbawionych skrupułów i zorientowanych silnie na swój interes. Niemniej pojedyncze techniki manipulacyjne oraz kłamstwa niejednokrotnie wykorzystywane są także w zwykłej działalności przez tzw. normalnych ludzi. Wszystkie metody i techniki bazujące na kłamstwie oraz manipulacji mają na celu potajemne uzyskanie bądź powiększenie posiadanej przewagi, a przez to zwykle godzą w nasz interes.
Obciążenia psychiczne i niezdolność do sprostania wyzwaniom
Im bardziej wymagający charakter naszej pracy i środowiska w jakim działamy, tym większego obciążenia psychicznego doświadczamy. Jednocześnie permanentne unikanie trudności i ucieczka od wyzwań nie pozwala uwolnić swojego potencjału, blokuje rozwój, a w niektórych przypadkach nawet stanowi bezpośrednie zagrożenie dla naszego psychicznego dobrostanu. Wszystko to sprawia, że ten obszar również warto uwzględnić w kontekście bezpieczeństwa jednostki w biznesie.
Jak osiągnąć sukces w biznesie – czyli zapanuj nad niebezpieczeństwem
Powyższa lista zagrożeń dla przedsiębiorstwa i osoby działającej w biznesie nie jest krótka. Co gorsza, w żadnym razie nie wyczerpuje ona tematu bezpieczeństwa w biznesie.
Jedno jest pewne – nawet jeśli na krótszą metę uda nam się – jako przedsiębiorcy, menadżerowi czy pracownikowi – działać skutecznie, to wcześnie czy później, któreś z zagrożeń stanie nam na drodze i skomplikuje naszą sytuację.
Co więc robić, aby zwiększyć swoje szanse na sukces?
Odpowiedź jest dość prosta – musisz zacząć świadomie radzić sobie z ryzykiem!
Jak to zrobić?
- Przede wszystkim uświadom sobie, że poza czysto biznesowymi trudnościami (jak np. ustalanie cen, czy wykonanie planu sprzedaży) w czasie działalności spotkasz się z innymi problemami, takimi jak te wyżej wspomniane.
- Musisz wiedzieć czego chcesz, jakie są cele i interesy Twoje oraz Twojej firmy – to podstawa świadomego wyboru.
- Korzystaj z instrumentów bezpieczeństwa takich jak m.in. planowanie, zarządzanie ryzykiem, analiza możliwych scenariuszy czy inne metody o analitycznym bądź syntetycznym charakterze. Pamiętaj – zwykle najlepiej sprawdzają się prost metody i rozwiązania!
- Podejmuj świadome decyzje (ryzyko) – jeśli nawet nie chcesz nic zrobić z konkretnym zagrożeniem niech to będzie świadomy wybór, najlepiej aby poprzeć go wcześniejszą analizą (ważeniem ryzyka, potencjalnych korzyści/strat).
- Edukuj siebie i swoich ludzi, a także ucz się na błędach – wiedza w dziedzinie bezpieczeństwa jest trudna do przecenienia – nie oszczędzaj więc czasu, energii i innych zasobów. Chętnie także staraj dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem z innymi.
- Dobrze wykorzystaj posiadane zasoby – rzadko kiedy mamy odpowiednią ilość zasobów aby opanować wszystkie ryzyka, w związku z czym zachowaj zdrowy krytycyzm do sposobu w jaki wykosztujesz posiadane zasoby, często zadawaj sobie pytanie – czy mogę/możemy zrobić to lepiej i optymalniej?
- Skorzystaj z pomocy specjalistów – część ryzyk wymaga pomocy osób z większą wiedzą i doświadczeniem, jednak pamiętaj, że nawet najwybitniejsi eksperci nie zapewnią Tobie ani Twojej firmie bezpieczeństwa jeśli sam o to nie zadbasz. Co więcej, „100% bezpieczeństwo” to mit i oszustwo jednocześnie – nie daj się na to nabrać.
- Skorzystaj z wypracowanych przez innych rozwiązań – standardy, normy, metody, modele to wszystko może pomóc Ci zwiększyć bezpieczeństwo, lecz pamiętaj – żadne z takich rozwiązań nie zwalnia z zachowania zdrowego rozsądku i wspomnianego sceptycyzmu. Pamiętaj też, że żadne rozwiązanie nie jest idealne, warto jest więc je ulepszać i rozwijać.
- Pamiętaj, że w dziedzinie bezpieczeństwa zazwyczaj nie sprawdzają się rozwiązania w 100% uniwersalne – korzystając z dobry wzorców uwzględnij różnice (dopasowuj wszystko do swoich potrzeb, preferencji i ograniczeń).
- Podważaj wszystko i idź swoją drogą, dążąc do realizacji swoich celów i ciągłego rozwoju, ale jednocześnie nie zapomnij po co (dlaczego) to robisz i jakie wartości Cię napędzają.
Jeśli chcesz skorzystać z pomocy w zakresie identyfikacji tego co zagraża Tobie i Twojej firmie oraz dobrać odpowiednie środki redukujące ryzyko
– zapraszamy do skorzystania z naszych usług!
ZOBACZ RÓWNIEŻ:
Dlaczego warto inwestować w firmowe bezpieczeństwo
Słownik Bezpieczeństwa w Biznesie (SBB)
Raporty światowego ryzyka – jak możesz wykorzystać je w zarządzaniu organizacją
Darmowa lista audytu bezpieczeństwa firmy
Czy warto inwestować w bezpieczeństwo IT?
Megatrendy a bezpieczeństwo przedsiębiorstwa i jednostki
PODOBAJĄ CI SIĘ TREŚCI NA BLOGU?
Dołącz do subskrybentów newslettera, aby otrzymywać ciekawe treści, które pomogą Ci zatroszczyć się o bezpieczeństwo Twoje i Twojej organizacji.
KLIKNIJ W PONIŻSZY PRZYCISK!
great